Ένα εμβόλιο που αναπτύχθηκε για την αντιμετώπιση του HIV επέτρεψε στους μισούς από τους εθελοντές που το δοκίμασαν να απαλλαγούν, έστω και προσωρινά, από την ανάγκη λήψης αντιρετροϊκών φαρμάκων σε καθημερινή βάση.
Η έρευνα, η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Science Translational Medicine, «ανοίγει το δρόμο για περαιτέρω μελέτες με τελικό στόχο μια λειτουργική θεραπεία: την καταστολή του πολλαπλασιασμού του HIV για μεγάλες περιόδους, ή ακόμα και για μια ολόκληρη ζωή, χωρίς αντιρετροϊκή θεραπεία» εκτιμούν οι Ισπανοί ερευνητές.
Οι δοκιμές έδειξαν πάντως ότι το εμβόλιο χάνει την αποτελεσματικότητά του σε διάστημα ενός χρόνου το πολύ.
Το θεραπευτικό εμβόλιο, το οποίο έχει ως στόχο την αντιμετώπιση της λοίμωξης αντί την πρόληψή της, περιέχει δενδριτικά κύτταρα που απομονώνονται από το αίμα των ίδιων των ασθενών. Στο εργαστήριο, τα κύτταρα αυτά εκτίθενται σε ιούς HIV οι οποίοι έχουν προηγουμένως αδρανοποιηθεί με θερμότητα, οπότε «εκπαιδεύονται» να αναγνωρίζουν την απειλή.
«Αυτό που κάναμε ήταν να δώσουμε οδηγίες στο ανοσοποιητικό σύστημα έτσι ώστε να μάθει να καταστρέφει τον ιό, κάτι που κανονικά δεν συμβαίνει» εξηγεί ο Φελίπε Γκαρσία, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης από το Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης. Ο ιός του AIDS είναι εξάλλου διαβόητος για την ικανότητά του να προσβάλλει ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα που προστατεύει κανονικά από τους ιούς.
Δώδεκα εβδομάδες μετά την χορήγηση του εμβολίου, τα επίπεδα του HIV είχαν υποχωρήσει κατά περισσότερο από 90% σε 12 από τους 22 ασθενείς που εμβολιάστηκαν. Αντίστοιχη μείωση καταγράφηκε πάντως και σε έναν από τους 11 ασθενείς της ομάδας ελέγχου, οι οποίοι έλαβαν εμβόλιο placebo (ψευδοφαρμάκου).
Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου είχε πάντως μειωθεί έπειτα από 24 εβδομάδες, καθώς μόνο επτά ασθενείς διατηρούσαν τη μείωση του 90%. Αύξηση των επιπέδων του ιού καταγράφηκε και στον ασθενή της ομάδας ελέγχου που είχε αρχικά παρουσιάσει βελτίωση.
Ένα χρόνο μετά τον πρώτο εμβολιασμό, όλοι οι ασθενείς είχαν αναγκαστεί να επιστρέψουν στη στάνταρτ θεραπεία με αντιρετροϊκά φάρμακα.
«Αν και δεν διαθέτουμε ακόμα μια λειτουργική θεραπεία» σχολίασαν οι ερευνητές, «τα αποτελέσματα που δημοσιεύουμε σήμερα αφήνουν ανοικτή την πιθανότητα ενός αποτελεσματικού θεραπευτικού εμβολίου, ή ενός συνδυασμού στρατηγικών που περιλαμβάνει ένα εμβόλιο».
