Τη μεγαλύτερη ίσως ως τώρα διαδικτυακή συλλογή ανοιχτών ψηφιακών δεδομένων για τον πολιτισμό και την έρευνα θα ξεκινήσει να διαθέτει το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) μέσα στο 2014. Πρόκειται για σειρά δράσεων που χρηματοδοτούνται από το ΕΠ «Ψηφιακή Σύγκλιση» (ΕΣΠΑ) και στοχεύουν στη δημιουργία ενός κοινού πληροφοριακού περιβάλλοντος για τον πολιτισμό και την έρευνα.
Οπως αναφέρει η διευθύντρια του ΕΚΤ κυρία Εύη Σαχίνη, η δράση ανοιχτών δεδομένων έρχεται να καταστήσει το έγκριτο πολιτιστικό περιεχόμενο πραγματικά προσβάσιμο στον τελικό χρήστη, καθώς οι υπηρεσίες συσσώρευσης ψηφιακών πολιτιστικών πόρων θα επιτρέπουν την ουσιαστική αξιοποίηση του πολιτιστικού πλούτου που έχει ή πρόκειται να ψηφιοποιηθεί και να τεκμηριωθεί από τους πολιτιστικούς οργανισμούς της χώρας που έχουν συνάψει σχετικό πλαίσιο συνεργασίας με το ΕΚΤ.Πρόκειται για μια πλειάδα έγκριτων πολιτιστικών συλλογών, αρχαιολογικών πόρων, κινητών μνημείων, μουσικών συλλογών, κινηματογραφικών ταινιών κτλ.
«Το ΕΚΤ αναπτύσσει τις υπηρεσίες εκείνες που θα επιτρέψουν την αναζήτηση και εύρεση έγκριτου ψηφιακού πολιτιστικού περιεχομένου από ένα σημείο, απλά, εύκολα και χωρίς κόστος για τον χρήστη-δημιουργό. Οι υπηρεσίες ανοιχτού ψηφιακού πολιτιστικού περιεχομένου του ΕΚΤ επιτρέπουν τη διάθεση ψηφιακών πολιτιστικών πόρων με τρόπο διαλειτουργικό, επαναχρησιμοποιήσιμο και με ξεκάθαρους όρους χρήσης» εξηγεί.
«Το σημαντικότερο είναι ότι προέρχονται από φορείς εγνωσμένου κύρους και ότι ο χρήστης θα μπορεί να έχει πρόσβαση σε σχετικές πληροφορίες στην πηγή τους, δηλαδή στον ίδιο τον φορέα προέλευσής τους. Πρόκειται δηλαδή για μια πληροφορία υψηλής ποιότητας που αναδεικνύει τον ρόλο, τη σημασία και το έργο των ελληνικών φορέων πολιτισμού που συμμετέχουν στη δράση αυτή» σημειώνει η κυρία Σαχίνη.
Η δράση έγκριτων ανοιχτών πολιτιστικών δεδομένων του ΕΚΤ αποσκοπεί στο να παρέχει υποστήριξη σε τουλάχιστον 100 φορείς πολιτισμού για να ανοίξουν περισσότερα από 2 εκατομμύρια ψηφιακούς πολιτιστικούς πόρους τους στο κοινό. Οι φορείς θα χρησιμοποιήσουν διεθνή πρότυπα και θα είναι διαλειτουργικοί μεταξύ τους, με το ΕΚΤ, καθώς και με διεθνείς πλατφόρμες, όπως η Europeana, δηλαδή η ευρωπαϊκή πύλη για τον πολιτισμό.
Σύμφωνα με την κυρία Σαχίνη, τα ανοιχτά δεδομένα στον χώρο του πολιτισμού και της έρευνας αποτελούν την πρώτη ύλη με την οποία μπορούν να δομηθούν καινοτόμες υπηρεσίες, νέες εφαρμογές ή ακόμη και επιχειρηματικά μοντέλα που μπορούν να ενισχύσουν τη βιωσιμότητα των πολιτιστικών οργανισμών και να δώσουν ώθηση στην ελληνική πολιτιστική και δημιουργική βιομηχανία.
Για να γίνει αυτό πραγματικότητα, θα πρέπει να αναδειχθούν τα πολιτιστικά δεδομένα που αυτή τη στιγμή είναι «παγιδευμένα» σε παλαιότερα συστήματα. Θα γίνει προσπάθεια να ανακαλυφθούν δεδομένα που είναι ψηφιοποιημένα, αλλά δεν βρίσκονται σε μορφή που να επιτρέπει την αξιοποίησή τους ή την επανάχρησή τους.
Επιπλέον, τα δεδομένα αυτά θα τεκμηριωθούν κατά τέτοιον τρόπο ώστε να είναι ευρέσιμα από τις μηχανές αναζήτησης και να αυξάνουν την επισκεψιμότητα των συλλογών, φυσικών και ψηφιακών, τις οποίες περιγράφουν ή των οποίων αποτελούν μέρος.
«Πρόθεσή μας είναι να επιτρέψουμε την πρόσβαση στα πρωτογενή δεδομένα, ούτως ώστε να αξιοποιηθούν με παραγωγικούς και δημιουργικούς τρόπους. Αυτή η νέα χρήση αποτελεί βασικό στοιχείο των ανοιχτών δεδομένων και της καινοτομίας που αυτά φέρνουν, και συνάδει πλήρως με τον καταστατικό σκοπό του ΕΚΤ ως φορέα παροχής υπηρεσιών έντασης γνώσης που ενισχύουν την ανάπτυξη και την καινοτομία» συνεχίζει.
Τέλος, όπως αναφέρει η κυρία Σαχίνη, εκτός από τον πολιτισμό, και άλλοι κλάδοι προσφέρονται για άντληση χρήσιμων δεδομένων, σημαντικών για τη χάραξη αναπτυξιακών πολιτικών, όπως είναι τα στατιστικά στοιχεία θετικών επιστημών, επιστημών υγείας κ.ο.κ. «Στην εποχή της ανοιχτής γνώσης, ο ρόλος ενός Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης είναι να υπηρετεί την επιστήμη της χάραξης πολιτικών για την επιστήμη, τον πολιτισμό και την καινοτομία με βάση μετρήσιμα και ανοιχτά δεδομένα. Και αυτό ακριβώς κάνουμε» καταλήγει.
