Αποτέλεσμα της μακροχρόνιας συνεργασίας του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης με την Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης

Ένα νέο πολύτιμο εργαλείο έχουν πλέον στη διάθεσή τους εκπαιδευτικοί, μαθητές, αλλά και το ευρύ κοινό, που επιθυμούν να “περιηγηθούν” ψηφιακά στην Ακρόπολη και να μεταφερθούν νοερά στον χώρο και το παρελθόν της. Πρόκειται για το Ψηφιακό Αποθετήριο Εκπαιδευτικού Περιεχομένου για την Ακρόπολη (http://repository.acropolis-education.gr), που υλοποίησε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) για την Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης (ΥΣΜΑ).

Το αποθετήριο είναι μια εφαρμογή που συγκεντρώνει πλούσιο ψηφιακό υλικό του Τομέα Ενημέρωσης και Εκπαίδευσης της ΥΣΜΑ, το οποίο αναπτύχθηκε κατά την πολύχρονη προσπάθεια αναστήλωσης και συντήρησης των μνημείων της Ακρόπολης. Περιλαμβάνει εκτυπώσιμα έντυπα και φυλλάδια, φωτογραφίες, ταινίες, δημοσιεύσεις, σχολικές εργασίες, ψηφιακά παιχνίδια, εκπαιδευτικά βιβλία και σχέδια μαθημάτων σχετικά με την Ακρόπολη και τα μνημεία της.

Το αποθετήριο, που διατίθεται ελεύθερα στο Διαδίκτυο, φιλοδοξεί να αποτελέσει μια σύγχρονη πηγή γνώσης και πληροφόρησης για τον μαθητή, τον εκπαιδευτικό, τους γονείς, τον φιλομαθή επισκέπτη του σημαντικότερου ίσως αρχιτεκτονικού και πολιτιστικού συνόλου που κληροδότησε στον κόσμο η Ελληνική Αρχαιότητα.

Ο χρήστης του αποθετηρίου, ανάλογα με την ιδιότητά του (“μαθητής”, “εκπαιδευτικός”, “επισκέπτης”, “οικογένεια”), μπορεί να αναζητήσει και να πλοηγηθεί σε 300 περίπου εγγραφές, για καθεμία από τις οποίες παρουσιάζεται πλήρης κατάλογος μεταδεδομένων, όπως: συγγραφέας/δημιουργός, τύπος περιεχομένου, χρονολογία, επιμελητής, εκδότης, μάθημα, εκπαιδευτική βαθμίδα, θέμα, μνημείο.

Με τον τρόπο αυτό, οι μαθητές μπορούν εύκολα να εντοπίσουν υλικό αναφοράς με θέμα την Ακρόπολη για τις εργασίες τους. Οι εκπαιδευτικοί αποκτούν άμεση πρόσβαση σε πλούσιο υλικό, ενώ παράλληλα μπορούν να αντλήσουν ιδέες από εργασίες και μαθητικά παιχνίδια, ώστε να διανθίσουν δημιουργικά και με σύγχρονα μέσα, τόσο το μάθημα στο σχολείο, όσο και μια επίσκεψη της τάξης στον Ιερό Βράχο. Αντίστοιχα, οι γονείς και οι επισκέπτες μπορούν να ενημερωθούν, ώστε να προετοιμάσουν καλύτερα μια οικογενειακή επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο και το Mουσείο της Ακρόπολης. 

H τέχνη και η αρχιτεκτονική της αθηναϊκής Ακρόπολης περιλαμβάνονται στη διδακτέα ύλη των περισσότερων σχολείων σε όλον τον κόσμο. Τώρα πλέον, παρέχεται ανοικτά στο κοινό του διαδικτύου, εκπαιδευτικό περιεχόμενο, που μπορεί να μετατρέψει τη διδασκαλία σε μια δυναμική, διαδραστική αναπαράσταση του παρελθόντος. Το ψηφιακό αποθετήριο εκπαιδευτικού περιεχομένου για την Ακρόπολη “ξεναγεί” τον επισκέπτη στα Προπύλαια, τον Ναό της Αθηνάς Νίκης, το Ερέχθειο, τον Παρθενώνα, διευκολύνοντας την επαφή με την τέχνη και την αρχιτεκτονική τους. Ταυτόχρονα, αναδεικνύει την ιστορική και πολιτιστική αξία των μεγάλων έργων συντήρησης και αναστήλωσης που πραγματοποιούνται στον Ιερό Βράχο.

Με δυνατότητες πλοήγησης που ποικίλλουν και εκτείνονται από τον ρόλο του χρήστη, το θέμα (όπως: Αρχιτεκτονική, Γλυπτική, Θεά Αθηνά, Καθημερινή ζωή στην Ακρόπολη, Αναστήλωση των μνημείων) ή το μνημείο που τον ενδιαφέρει (Παρθενώνας, Προπύλαια, Ερέχθειο, ναός Αθηνάς Νίκης), έως το μάθημα ή την εκπαιδευτική βαθμίδα, το αποθετήριο εκπαιδευτικού περιεχομένου για την Ακρόπολη σκοπό έχει την αποτελεσματικότερη δυνατή αξιοποίηση του διαθέσιμου υλικού από την εκπαιδευτική κοινότητα αλλά και το ευρύ κοινό.

Το υλικό του αποθετηρίου είναι ευρέσιμο από μηχανές αναζήτησης και εργαλεία συσσώρευσης δεδομένων, χάρη στην τεκμηρίωση και αρχειοθέτησή του με βάση διεθνή πρότυπα μεταδεδομένων, και συμβατό με διεθνή αποθετήρια, όπως η ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη Europeana.

Συνεργασίες και δικτύωση για την ανάπτυξη ελληνικού ψηφιακού περιεχoμένου

Το Ψηφιακό Αποθετήριο Εκπαιδευτικού Περιεχομένου για την Ακρόπολη αναπτύχθηκε, στο πλαίσιο της συνεργασίας του ΕΚΤ με την ΥΣΜΑ την περίοδο 2011-2012, με στόχο να συμβάλλει στη συστηματική αξιοποίηση, ανάδειξη, συλλογή, οργάνωση, αλλά και αποθήκευση του εκπαιδευτικού περιεχομένου που διαθέτει η ΥΣΜΑ. Φιλοξενείται στις σύγχρονες Υποδομές Νέφους του ΕΚΤ και παρέχει στον φορέα μια σειρά από δυνατότητες, όπως η εξαγωγή του περιεχομένου σε επιλεγμένες εφαρμογές, η μακροχρόνια διαφύλαξή του και η μετάπτωση δεδομένων σε διεθνή πρότυπα.

Αποτελεί συνέχεια της συνεργασίας μεταξύ ΕΚΤ και ΥΣΜΑ. Έχει προηγηθεί το 2009, η “Ζωφόρος του Παρθενώνα” (http://www.parthenonfrieze.gr), μια εφαρμογή που συγκεντρώνει φωτογραφίες υψηλής ευκρίνειας όλων των σωζόμενων λίθων της ζωφόρου του Παρθενώνα, ενώ παράλληλα διαθέτει ψηφιακά διαδραστικά παιχνίδια για παιδιά και μεγάλους και το αποθετήριο της Ζωφόρου του Παρθενώνα (http://repository.parthenonfrieze.gr), με πλούσιο υλικό για τους ειδικούς επιστήμονες αλλά και το ευρύ κοινό. Μια ακόμη ψηφιακή εφαρμογή της ΥΣΜΑ και του Μουσείου Ακρόπολης, με τίτλο “Αθηνά, η θεά της Ακρόπολης”  (http://www.acropolis-athena.gr), η οποία παρουσιάζει επιλογές από εκθέματα του Μουσείου της Ακρόπολης που απεικονίζουν τη θεά Αθήνα, φιλοξενείται από το 2011 στα υπολογιστικά συστήματα του ΕΚΤ.

Η ανάπτυξη του αποθετηρίου εκπαιδευτικού περιεχομένου για την Ακρόπολη εντάσσεται στο πλαίσιο των νέων υπηρεσιών που αναπτύσσει και παρέχει το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) χωρίς κόστος, σε φορείς έγκριτου εκπαιδευτικού, ερευνητικού, επιστημονικού και πολιτιστικού περιεχομένου. Σύντομα, οι υπηρεσίες αυτές, θα εξελιχθούν ακόμη περισσότερο, αξιοποιώντας το μοντέλο Software as a Service (Λογισμικό ως Υπηρεσία). Στόχος είναι η δημιουργία ενός ισχυρού δικτύου γνώσης για την αξιοποίηση και επανάχρηση του έγκριτου ελληνικού ψηφιακού περιεχομένου.

Το Ψηφιακό Αποθετήριο Εκπαιδευτικού Περιεχομένου για την Ακρόπολη αναπτύσσεται στο πλαίσιο του έργου “Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΠΣΕΤ)-Κοινωνικά Δίκτυα και Περιεχόμενο Παραγόμενο από Χρήστες”, (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Ψηφιακή Σύγκλιση”, ΕΣΠΑ 2007-2013, με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της ΕΕ-Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) (www.epset.gr), που αποτελεί το κύριο αναπτυξιακό έργο του ΕΚΤ.    

Διευθύνσεις στο Διαδίκτυο

Αποθετήριο Εκπαιδευτικού Περιεχομένου για την Ακρόπολη

http://repository.acropolis–education.gr 

Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Έρευνας και Τεχνολογίας

http://www.epset.gr 

Ψηφιακά Αποθετήρια ΕΚΤ

http://www.ekt.gr/repositories  

Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης

http://www.ekt.gr 

Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης (ΥΣΜΑ)

http://www.ysma.gr 

Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης: πρόσβαση στη γνώση

Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (www.ekt.gr) αποτελεί επιστημονική εγκατάσταση εθνικής χρήσης στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Ως υποδομή εθνικής εμβέλειας, το ΕΚΤ έχει θεσμικό ρόλο τη συλλογή, οργάνωση και διάχυση της επιστημονικής και τεχνολογικής πληροφορίας, εντός και εκτός της χώρας. Παράλληλα, παρέχει πληροφόρηση για θέματα έρευνας και καινοτομίας, και υποστηρίζει τη συμμετοχή σε εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα και την αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων. 

Με διαρκή παρουσία στην ελληνική επιστημονική κοινότητα από το 1980, το ΕΚΤ αξιοποιεί τις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών, σε συνδυασμό με σύγχρονες επιχειρησιακές μεθόδους, ώστε να αναπτύσσει καινοτόμες δράσεις, προσανατολισμένες στην ενίσχυση της ανοικτής πρόσβασης σε ψηφιακό περιεχόμενο επιστήμης και πολιτισμού. Για τον σκοπό αυτό συνεργάζεται με σημαντικούς φορείς παραγωγής έγκριτου περιεχομένου, όπως βιβλιοθήκες, αρχεία, μουσεία, ερευνητικά κέντρα.

Περισσότερες από 5.300.000 ψηφιακές σελίδες ηλεκτρονικών αποθετηρίων, επιστημονικών περιοδικών και ψηφιακών βιβλιοθηκών διατίθενται ήδη από τον δικτυακό τόπο του Εθνικού Πληροφοριακού Συστήματος Έρευνας και Τεχνολογίας (www.epset.gr), που είναι το κύριο αναπτυξιακό έργο του ΕΚΤ.